Zakup pamiątek z PRL-u w antykwariatach – przewodnik dla kolekcjonerów
Choć miniony ustrój i realia PRL dawno mamy za sobą, wiele osób z sentymentem wspomina tamten okres. Pokolenie dorastające w czasach, kiedy „wszystko było, ale za to nie było niczego”, pamiętające kartki na żywność, etykiety zastępcze oraz brakoróbstwo i bumelantów obecnie chętnie gromadzi pamiątki z czasów swojej młodości lub dzieciństwa.
Moda na rzeczy z PRL-u nie bierze się jednak tylko ze wspomnień, bo wiele przedmiotów użytkowych przedstawia sporą wartość kolekcjonerską. Od gadżetów i bibelotów, uznawanych niegdyś za przaśne buble, aż po ikony designu, do których chętnie powracają współcześni projektanci – spektrum jest szerokie i warto się z nim bliżej zapoznać.
Dlaczego warto kolekcjonować pamiątki z PRL-u?
Kwintesencja Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej zawarta była w komediach Stanisława Barei oraz niezliczonych kronikach filmowych, które próbowały maskować prawdziwe problemy społeczeństwa. Przedmioty codziennego użytku utrwalone na taśmach filmowych w przeważającej części dawno wylądowały na śmietnikach, gdy tylko wolny rynek przyniósł okazję do zakupu czegoś „zachodniego”. Stąd też cenne przedmioty z PRL, zachowane w babcinych meblościankach lub ukryte na strychach, są szczególnie pożądane, zwłaszcza jeśli prezentują świetny stan. A o to wbrew pozorom nie jest trudno, bo w realiach wiecznego niedoboru zdobyte z trudem przedmioty miały ogromną wartość i były używane sporadycznie, a niektóre są dosłownie fabrycznie nowe. Kupowane „na zaś” zalegały w szafkach kuchennych i w garażach, pieczołowicie zabezpieczone przed zniszczeniem.
Dziś te artefakty zyskują na wartości, nawet jeśli nie prezentują walorów praktycznych bądź szkoda ich używać. Wystawy tematyczne, lokalne muzea oraz prywatne kolekcje zdumiewają różnorodnością i są okazją do przypomnienia sobie ówczesnych standardów życia. Dlatego wartościowe rzeczy z PRL mają potencjał kolekcjonerski, a gromadzenie ich może posłużyć do stworzenia zbiorów o oryginalnym charakterze.
Gdzie szukać autentycznych pamiątek z PRL-u w antykwariatach?
W siermiężnym PRL przedmioty codziennego użytku oferowały ciekawy design, często rysowany kreską najlepszych projektantów ASP. Współcześnie poszukiwana przez kolekcjonerów jest piękna porcelana i szkło, cenione są dobrze zachowane krzesła i fotele, a wracająca moda na kryształową zastawę sprawiła, że wazony, misy i cukiernice wreszcie opuściły półki peerelowskich segmentów.
Pamiątki z PRL-u coraz częściej trafiają do antykwariatów, gdzie przechodzą rzeczową ocenę stanu zachowania i wycenę. Choć w mediach często spotyka się nagłówki, sugerujące, że każda rzecz z tego okresu jest warta tysiące złotych, to trzeba na to spojrzeć z przymrużeniem oka. Wiedza o danym przedmiocie, którą posiada pracownik antykwariatu, pozwala ustrzec się przed spekulantami oraz nabiciem w butelkę. Tym bardziej, że pole do popisu jest tutaj bardzo szerokie, a informacje dostępne w sieci niejednokrotnie sprzeczne ze sobą.
Kluczowe kryteria oceny wartości pamiątek z PRL-u
Rzeczy warte fortunę, kultowe przedmioty PRL sprzedane za astronomiczne kwoty, całe kolekcje PRL oferowane w cenie dobrego samochodu – niektóre historie żyją własnym życiem. Takie informacje warto weryfikować oraz poddawać chłodnej ocenie ich wiarygodność. Oczywiście cena zaoferowana przez kupującego jest wypadkową chęci posiadania oraz zasobności portfela i trudno z tym dyskutować. Natomiast większość z tych transakcji to przypadki jednostkowe.
Kryteria wyceny wyłączające subiektywizm są najbardziej miarodajne, a to jest rolą doświadczonych pracowników antykwariatu. Szkoda byłoby zniechęcać kogoś mówiąc, że jakiś przedmiot wart jest parę złotych i to tylko wtedy, gdy pojawi się kupiec. Niekorzystne jest również windowanie cen do absurdalnego poziomu, związanego z próbą zrobienia interesu życia.
Najbardziej poszukiwane kategorie przedmiotów z PRL-u
Można z przekonaniem stwierdzić, że praktycznie w każdym domu są obecne jakieś pamiątki PRL. Skup od ręki takich przedmiotów pozwala przekazać nieużywane i zapomniane rzeczy w ręce osób, które poszukują ich od dłuższego czasu. Hobbyści i kolekcjonerzy mogą szukać skrajnie różnych pamiątek, od drobnostek z lokalnych spółdzielni pracy aż po całe zestawy mebli czy sprzęty gospodarstwa domowego.
Co ciekawe pokolenie, które nie doświadczyło PRL-owskich realiów, też chętnie sięga po takie przedmioty jako podkreślenie indywidualnego stylu wnętrza mieszkania bądź dekorację z kategorii „moja babcia takie miała”. Bywa, iż są to rzeczy tak brzydkie, że aż piękne – mogą wydawać się tandetne lub kiepsko wykonane, jednak są świadectwem ówczesnych technik i możliwości produkcyjnych, stąd ich wysoka wartość.
Ceramika Ćmielów i Chodzież, kolorowe szkło barwione w masie, zegary z kukułką, sztućce sygnowane nazwą zakładów pracy – to z pewnością rzeczy, których cena będzie piąć się w górę. Swoje stałe grono odbiorców mają płyty winylowe i kasety magnetofonowe z utworami naszych rodzimych artystów, a także kolekcje czasopism popularnonaukowych oraz wydawnictw technicznych.
Konserwacja i przechowywanie przedmiotów z PRL-u
Nie ma co ukrywać, że niektóre rzeczy z PRL starzeją się szybciej niż inne, co wynika z jakości zastosowanych do produkcji materiałów. A z tym w ludowej Polsce bywało różnie, więc sporo przedmiotów może wymagać starannej opieki i dobrych warunków przechowywania. Jeśli czeka na nie szklana gablota lub suche i przewiewne miejsce w domu, to na pewno unikną szkodliwego wpływu wilgoci czy nalotu pleśni. Należy też zachować umiar w stosowaniu współczesnych detergentów do czyszczenia szklanych bądź ceramicznych przedmiotów, zaś ciepła woda z mydlinami będzie lepszym rozwiązaniem.
- Views465
- Likes0
