10 Najcenniejszych Starodruków – Skarby Światowego Dziedzictwa Książkowego
10 Najcenniejszych Starodruków – Skarby Światowego Dziedzictwa Książkowego
Od momentu wynalezienia ruchomej czcionki przez Johannesa Gutenberga w XV wieku, świat druku przeżył rewolucję, która umożliwiła masowe przekazywanie wiedzy i kultury. Jednak w świecie starodruków istnieje szczególna kategoria książek – niezwykle cennych, pełnych historycznego znaczenia i tajemnic – które osiągają niebotyczne ceny na aukcjach i stanowią prawdziwe klejnoty w kolekcjach prywatnych i muzealnych. Oto przewodnik po dziesięciu najcenniejszych starodrukach, które zyskały renomę na całym świecie.
1. Biblia Gutenberga (1455)
Biblia Gutenberga, znana również jako „Biblia 42-wierszowa”, to pierwsza książka wydrukowana za pomocą ruchomej czcionki. Wydana w 1455 roku przez Johannesa Gutenberga w Moguncji, Biblia stanowi kamień milowy w historii książki i technologii druku. Nakład wynosił jedynie około 180 egzemplarzy, z czego do dziś przetrwało tylko 49. Biblia Gutenberga uważana jest za absolutny szczyt bibliofilskiej wartości – jej egzemplarze osiągają ceny rzędu kilkudziesięciu milionów dolarów. Wartością wyróżniają się także kopie z bogatymi iluminacjami oraz egzemplarze w doskonałym stanie zachowania.
2. Pierwsze Folio Williama Szekspira (1623)
„Pierwsze Folio” to zbiór sztuk Williama Szekspira, wydany w 1623 roku przez Johna Hemingesa i Henry’ego Condella, przyjaciół dramaturga. Wydanie to zawiera 36 sztuk, w tym tak wielkie dzieła jak „Hamlet”, „Makbet” i „Otello”. Z około 750 wydrukowanych egzemplarzy, do dziś przetrwało jedynie 233. Pierwsze Folio ma ogromne znaczenie literackie i historyczne, a aukcje tej książki przynoszą ceny sięgające nawet 10 milionów dolarów. Każdy egzemplarz jest cennym świadectwem kultury angielskiej oraz dziedzictwa Szekspira.
3. De Revolutionibus Orbium Coelestium Mikołaja Kopernika (1543)
Dzieło „De Revolutionibus Orbium Coelestium” (O obrotach sfer niebieskich) to jeden z fundamentów nauki nowożytnej. Mikołaj Kopernik przedstawił w nim teorię heliocentryczną, która zmieniła sposób postrzegania wszechświata i zapoczątkowała rewolucję naukową. Pierwsze wydanie, wydrukowane w 1543 roku w Norymberdze, osiąga astronomiczne ceny na aukcjach. Kopernik, przełamując dogmat geocentryczny, przyczynił się do rozwoju astronomii i nauki, a jego dzieło pozostaje jedną z najważniejszych publikacji w historii ludzkości.
4. Inkunabuł „Hypnerotomachia Poliphili” Aldusa Manutiusa (1499)
„Hypnerotomachia Poliphili” to jedyny w swoim rodzaju inkunabuł wydany w 1499 roku przez Aldusa Manutiusa w Wenecji. Jest to książka o niezwykle artystycznym wyglądzie, zawierająca ilustracje uznawane za arcydzieła renesansowej grafiki. Tekst, będący tajemniczym połączeniem miłości i fantazji, jest napisany w niezwykłym języku i nieustannie fascynuje badaczy. Rzadkość tej pozycji oraz jej artystyczna wartość sprawiają, że jest ona wyjątkowo cenna. Egzemplarze „Hypnerotomachii” osiągają na aukcjach ceny nawet kilku milionów dolarów.
5. Liber Chronicarum Hartmanna Schedla (Kronika Norymberska) (1493)
„Kronika Norymberska”, wydana w 1493 roku, jest jednym z najbardziej imponujących inkunabułów, zarówno pod względem rozmiarów, jak i bogatych ilustracji drzeworytniczych. Zawiera opisy historii świata od czasów biblijnych do końca XV wieku. Wydana przez Antoniego Kobergera, kronika jest uznawana za jedno z najpiękniejszych dzieł drukarskich tamtej epoki. Zachowane egzemplarze stanowią bezcenny nabytek dla kolekcjonerów, osiągając wysokie ceny na rynku antykwarycznym.
6. Księga Mormona (1830)
„Księga Mormona”, opublikowana po raz pierwszy w 1830 roku przez Josepha Smitha, jest podstawą religii Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Pierwsze wydanie tej książki, wydrukowane w niewielkim nakładzie, jest niezwykle poszukiwane przez kolekcjonerów. Przykłady osiągają na aukcjach ceny sięgające setek tysięcy dolarów, a jej znaczenie kulturowe i religijne sprawia, że jest jedną z najbardziej poszukiwanych pozycji w literaturze religijnej.
7. Origin of Species Karola Darwina (1859)
„On the Origin of Species” (O powstawaniu gatunków) Karola Darwina to jedno z najważniejszych dzieł naukowych wszech czasów. Pierwsze wydanie, wydane w 1859 roku, stanowi kamień milowy w biologii i teorii ewolucji. Pomimo stosunkowo licznego nakładu, egzemplarze pierwszego wydania w idealnym stanie są rzadkością i osiągają wysokie ceny. Praca Darwina wywołała ogromne kontrowersje, a jej znaczenie dla nauki nie słabnie.
8. „Tamerlan i inne poematy” Edgara Allana Poe (1827)
„Tamerlan i inne poematy” (Tamerlane and Other Poems) to debiutancki tom poezji Edgara Allana Poe, wydany anonimowo w 1827 roku w nakładzie zaledwie 50 egzemplarzy. Poe nie zdobył popularności za życia, ale z czasem jego twórczość osiągnęła status kultowy, zwłaszcza w literaturze gotyckiej. Egzemplarze „Tamerlana” są niezwykle rzadkie, a ich ceny mogą sięgać milionów dolarów, co czyni tę książkę jedną z najbardziej poszukiwanych w literaturze amerykańskiej.
9. „Principia Mathematica” Isaaca Newtona (1687)
„Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica”, wydana w 1687 roku, jest dziełem Isaaca Newtona i jednym z najważniejszych osiągnięć naukowych w historii ludzkości. Newton, w tej monumentalnej pracy, sformułował zasady dynamiki oraz prawo grawitacji, kładąc fundament pod nowożytną fizykę. Pierwsze wydanie jest niezwykle rzadkie i poszukiwane przez kolekcjonerów naukowych starodruków, osiągając na aukcjach ceny przekraczające milion dolarów.
10. „Codex Leicester” Leonarda da Vinci (XVI wiek)
„Codex Leicester” to słynny rękopis Leonarda da Vinci, będący zbiorem jego naukowych i filozoficznych notatek. Rękopis ten jest szczególnie ceniony za wgląd, jaki daje w umysł genialnego artysty i naukowca. W 1994 roku został zakupiony przez Billa Gatesa za 30,8 miliona dolarów, co czyni go jednym z najdroższych rękopisów w historii. Codex zawiera opisy i rysunki dotyczące astronomii, geologii i hydrodynamiki – tematów, którymi interesował się Leonardo.
Podsumowanie
Każdy z wymienionych starodruków jest nie tylko świadectwem swoich czasów, ale również skarbem kulturowym i naukowym, którego znaczenie trudno przecenić. Egzemplarze pierwszych wydań, rękopisy i unikatowe inkunabuły mają jednak także swoją merkantylną wartość.
- Views227939
- Likes0